Yenilenebilir enerjilere yönelim ve fosil yakıtlardan uzaklaşma giderek daha önemli hale geliyor. Yalnızca 2020 yılında Almanya’nın nihai enerji tüketiminin yaklaşık %20’si alternatif enerjilerle karşılanmış olup, bunun 18,6 milyar kWh’lik kısmı hidroelektrik enerjisinden sağlanmıştır. Küresel ölçekte enerji dönüşümü büyük bir odak noktası haline gelmiş ve bu doğrultuda 2004-2019 yılları arasında dünya genelinde 302 milyar dolar teşvik sağlanmıştır. Yenilenebilir enerjiye bilinçli olarak yatırım yapan ülkelerden biri de Güney Amerika’da yer alan Ekvador’dur.
Ekvador’un elektrik şirketi CELEC EP, Rio Mazar nehri üzerinde toplam 20,8 MW kapasiteli birden fazla hidroelektrik santrali işletmektedir. Bu kapasitenin 6,2 MW’lık bölümü Alazán istasyonunda üretilmektedir. Bu amaçla gerekli olan su, nehirden bir kanal aracılığıyla santrale taşınmaktadır. Ancak, nehrin And Dağları’nda yaklaşık 3.850 metre yükseklikte doğması ve büyük ölçüde dağlık araziden geçmesi nedeniyle su kullanımı önemli iklimsel zorluklara tabidir.
Özellikle fırtınalar sonrasında su, tortular nedeniyle yoğun şekilde bulanık hale gelerek santralde teknik arızalara ve türbinlerin hızla aşınmasına yol açabilmektedir. Bu sorunun çözümü için hidroelektrik santralinin giriş kanalında dijital bir bulanıklık sensörüyle sağlam bir ölçüm sistemi kurulmuş ve kanal kenarında hava koşullarına dayanıklı bir verici monte edilmiştir. Böylece erken müdahale imkânı sağlanmış ve kum tutucu temizleme aralıklarının optimize edilmesi hedeflenmiştir.
And Dağları: Zorlu İklim Koşulları
Tüm gereksinimler, Ekvador’daki temsilcimiz Swissesor tarafından, Genel Müdür Michael Wohlend (Dipl.-Ing.) yönetiminde uygulandı. Bu proje kapsamında JUMO ecoLine NTU dijital bulanıklık sensörü ve JUMO AQUIS 500 RS transmitteri kullanıldı.
Bulanıklık sensörü, maksimum 3,44 m³/s debiye dayanacak şekilde tasarlanmış olup, ölçüm değerlerinin stabil kalmasını sağlamak amacıyla iki sabitleme zinciriyle güvenli bir şekilde monte edilmiştir. Dolaşma oluşumunu önlemek için ise giriş bölümüne, bir salınım kolu ve zincirle hareket ettirilebilen bir daldırma aparatı ile esnek bir şekilde konumlandırılmıştır.
Sensörün 90° saçılan ışık prensibi, geniş bir ölçüm aralığı sunarak farklı uygulamalarda kullanım imkânı sağlamaktadır. Ölçüm verileri doğrudan sensör içinde işlenerek, Modbus RTU protokolü ile RS485 arayüzü üzerinden JUMO AQUIS 500 RS gtransmitterine iletilir. Buradan da hidroelektrik santralinin SCADA sistemine aktarılır.
JUMO AQUIS 500 RS transmitter, IP67 koruma sınıfına sahip su geçirmez yüzey montajlı bir gövdeye sahiptir ve sık sık değişen zorlu hava koşullarına karşı koruma sağlamak amacıyla küçük bir kontrol panosuna yerleştirilmiştir.
Nehir suyuyla beslenen kum tutucu girişi ve sensör kurulumu
SCADA arayüzü ve gösterge olarak JUMO AQUIS 500 RS bulunan açık kontrol panosu
Müşteri, bulanıklık değerlerinin sürekli izlenmesi ve iletilmesiyle su kalitesinin güvenilir bir şekilde kontrol edilmesini talep etti. Bu gereksinimler, Ekvador’daki JUMO temsilcisi Swissesor tarafından ecoLine NTU ve AQUIS 500 RS kullanılarak eksiksiz bir şekilde karşılandı.
